Każdy nowy budynek musi mieć dostęp do wody oraz możliwość odprowadzania ścieków. O ile współcześnie nie jest trudnością doprowadzić prąd na teren działki, na której planujemy budowę, o tyle doprowadzenie wody jest bardziej złożone. Czasami jest to bardzo drogie lub niemożliwe, wtedy warto rozważyć wykopanie studni. Poniżej podpowiadamy od czego zacząć ten proces, z jakim budżetem należy się liczyć oraz kiedy opłaca się on bardziej niż podłączenie do wodociągu.
Własna studnia – od czego zacząć?
Własna studnia może być ujęciem wody wykonanym w trzech dostępnych technologiach. Pierwszym jest studnia kopana sięga około 20 metrów w głąb i jest zabezpieczona betonowymi kręgami. Drugi to studnia wąskorurowa (inaczej abisyńska), dość rzadko stosowana i często szybko zamulająca się. W końcu najpopularniejszy i niestety też najdroższy rodzaj to studnia głębinowa, która wykonywana jest metodą odwiertu, sięga od 20 do nawet 70 metrów. Własna studnia wykonana tym sposobem jest najlepszym i najtrwalszym rozwiązaniem. Studnia na działce musi być wybudowana w zgodzie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub, w przypadku jego braku, zgodnie z wydanymi warunkami zabudowy. Każdorazowo na jej wykopanie należy uzyskać zgodę, którą zazwyczaj wydaje starosta. Przy załatwianiu spraw formalnych warto pamiętać także o odpowiednim usadowieniu studni na działce oraz przede wszystkim należy przestrzegać odległości od granicy działki, rowów melioracyjnych, instalacji odprowadzających ścieki czy drenów przydomowych oczyszczalni ścieków. Przy decydowaniu się na studnię głębinową warto określić, czy czerpaną z niej wodę będziemy stosować jako podstawowe, czy tylko uzupełniające do wodociągu źródło wody na naszej działce. W końcu warto wcześniej wykonać badania gruntowo-wodne by wiedzieć na jakiej głębokości możemy spodziewać się wody i jaka może być wydajność tego źródła.
Studnia głębinowa – czy warto?
Koszt wykopania studni na działce zależy od jej rodzaju i głębokości na jakiej znajduje się woda. Najdroższe w wykonaniu są studnie głębinowe, natomiast najtańsze studnie kopane. Jeśli nie mamy innej możliwości doprowadzenia wody do działki - nie mamy wyjścia i w budżecie inwestycji po prostu musimy ująć koszt budowy studni. Warto pamiętać o policzeniu nie tylko kosztów samego odwiertu, ale także koszt instalacji pompy głębinowej oraz prądu do jej zasilania. Studnia na działce może także stanowić dodatkowe źródło wody i współpracować z ujęciem wody z wodociągu. Pozwala to wtedy zaoszczędzić na kosztach zużycia wody i, jak w przypadku chęci posiadania dużego ogrodu na działce, stworzenia systemu podlewania go używając tylko wody ze studni. Dodatkowo, zapewnia też alternatywę w przypadku awarii sieci wodociągowej. Każdorazowo w takim przypadku warto jednak policzyć koszt takiej inwestycji i oszczędności z niej wynikające. Duże gospodarstwo domowe, duży ogród z systemem automatycznego podlewania czy w końcu wysoka cena wody z wodociągu to będą elementy przemawiające za inwestycją w studnie głębinową. W innym przypadku będzie ona raczej nieopłacalna.
Co nam daje studnia głębinowa?
Wykopanie studni i własna studnia na działce to trzy podstawowe zalety. Po pierwsze, przy rosnących cenach wody to oszczędność. Z każdym rokiem funkcjonowania studnia zwraca się, a każdy metr sześcienny wydobytej za jej pomocą wody jest tańszy. W końcu kosztuje tylko tyle, ile energia niezbędna do pracy pompy głębinowej obsługującej studnię. Po drugie własna studnia to niezależność. Szczególnie w przypadku rozproszonej zabudowy mogą zdarzać się awarie sieci wodociągowej, których usunięcie na terenie gminy może potrwać czasami nawet kilka dni. Z kolei szczególnie w okresie letnim przy wzmożonym zużyciu wody, jej poziom może obniżyć się na tyle, iż wystąpią czasowe przerwy lub nawet ograniczenia administracyjne w jej użyciu. Również w takim wypadku własna studnia daje niezależność. W końcu, nie zawsze jakość wody z wodociągu jest dla nas satysfakcjonująca. I chociaż coraz więcej samorządów inwestuje w bardzo dobrą jakość wody w sieci, to nie jest to jeszcze powszechną praktyką. Jeśli mamy więc ochotę napić się wody prosto z kranu, studnia głębinowa może być dobrym rozwiązaniem. Pamiętajmy tylko, iż w takim wypadku powinniśmy regularnie badać i sprawdzać jakość wody z naszego własnego źródła.
Koszt studni głębinowej – ile kosztuje wykopanie/wywiercenie studni na działce?
Ile kosztuje studnia zależy od jej rodzaju i szeregu innych czynników. Studnie kopane będą zdecydowanie tańsze niż głębinowe. Zazwyczaj dlatego, iż są wykonywane ręcznie i są dość płytkie. Jeśli jednak chcemy myśleć o długim funkcjonowaniu studni na naszej działce, jedynie inwestycja w studnię głębinową ma sens. Licząc jej koszty warto pamiętać o wszystkich składnikach takiej inwestycji. Po pierwsze to kwestie formalne i przygotowanie dokumentacji; możemy je wykonać sami lub zlecić doświadczonemu wykonawcy. Koszt takiej usługi nie powinien być wyższy niż kilkaset złotych. Podobnie z wykonaniem badań geofizycznych dla naszej działki. Określą one budowę podłoża i oszacują na jakiej głębokości możemy spodziewać się wody. Specjalista przygotuje taki raport w cenie od kilkuset złotych do 1000 zł. Nie jest on niezbędny, ale warto go wykonać z dwóch powodów: po pierwsze określi czy w miejscu, w którym planujemy studnię jest szansa na wodę, a po drugie na jakiej głębokości powinniśmy ją znaleźć. To z kolei pozwala nam oszacować największy koszt budowy studni, czyli cenę odwiertu. W zależności od regionu kosztuje on od 110 do 140 zł za metr. Ponadto, musimy doliczyć koszt pompy głębinowej i zasilania jej w energię; w zależności od modelu może kosztować ona od kilkuset zł do nawet kilku tysięcy zł. Gdy mamy już wodę, nie zawsze może okazać się ona odpowiedniej jakości do celów bytowych. Warto zlecić jej badania (to kolejne kilkaset złotych), a w przypadku jej złej jakości zainwestować w stację i filtry do jej uzdatniania. To niestety kolejne kilka tysięcy zł na start i dodatkowy koszt rocznie ok 300-500 zł na wymianę zastosowanego materiału filtracyjnego.
Co się bardziej opłaca – wodociąg, czy własna studnia głębinowa?
Odpowiedź na to pytanie zależy od trzech podstawowych czynników: ceny za m3 wody dostarczanej przez wodociąg, a z drugiej strony głębokości na jakiej znajduje się woda na naszej działce oraz jej jakości. Jeśli badania wykażą, iż woda może być względnie płytko (ok. 10-20 m pod powierzchnią) i jej jakość jest bardzo dobra, wtedy studnia głębinowa naprawdę może stanowić ekonomiczną alternatywę dla korzystania z wodociągu. W innych przypadkach woda z sieci będzie raczej tańsza. Chyba, że nie mamy takiej alternatywy i studnia głębinowa jest jedynym rozwiązanie problemu dostarczenia wody na działkę.